هه لگوردکوه 3620
کوه قندیل-3420
دیوه خان
شعره تایبه ته کان
ئاخرین مالی ژیانم کونجی به ندیخانه یه ئه م که له پچه به رهه می زامی دلی دیوانه یه
گه رچی دوژمن وا ده زانیت من به دیلی لال ده بم باش بزانی کونجی زیندانم قوتابیخاه نیه
بیری ئا زادیم له زیندانا فراوانتر ئه بیت قور به سه ر ئه و دوژمنه هیوایی به به ندیخانه یه
گه ربه ئازادی نه ژیم مردن خه لاته بو له شم نوکه ری وسه ردانه واندن کاری نا مه ردانه یهَ
قانع
اولین کلاس دیواره اسپورت بانه
واولین کلاس آن توسط آقای یدا...نگهدار مربی صعودهای ورزشی کردستانی از سنندج اجراشد.
کلاس در طول سه روز وبا 14 عضو تشکیل شد.
بانه.به روژ.baneh
شهرستان بانه
این شهر درغرب ایران وبا زبان کردی وگویش سورانی.سنی مذهب وپیروامام شافعی.
مابین شهرهای سردشت وبوکان ازآذربایجان غربی وسقزومریوان از استان کردستان وچوارتا وپینجوین از کردستان عراقسایه میباشد.در20کیلومتری مرزعراق واقع شده.
طبق آمارسال 1390 شمسی جمعیت بانه 80هزاروحومه آن40هزارنفوس میباشد.وارتفاع آن ازسطح دریا1554مترمیباشد.
تاریخچه بانه
نام قدیمی بانه به روژیا آفتابگردان میباشد.که صبح زود نورخورشید به آن میزد.بعدها به دلیل تغیر مکان به جای بلندتر به بانه تغیر یافت.
1-یکی از آثارباستانی بانه سنگ قبرهای نقاشی شده قبرستان روستای نمشیر میباشد.
2-براساس تاریخ بانه 1400سال پیش هرقل یا (هراکلیوس)امپراطور رم برای جنگ با ایران پس ازتصرف شهرزور درکردستان عراق.برای حمله به همدان از بانه گذر کرده ویک هفته در اینجا مانده است.
3-همچنان در سده 13شمسی باحمله اعراب به ایران به فرماندهی سعدبن ابی وقاص در بانه طایفه ای زرتشتی بنام قه قو بوده که سپاه اسلام را برای اولین بار شکست داده است.وآثارقلعه آنها درمابین روستاهای سیوچ وشه رگه مانده اند.
4-هلاکو خان 750 سال پیش مصادف با 640شمسی.برای حمله به بغداد.ازبانه به هولیر حمله برد.وبرای اولین نتوانست بر مردم اربیل فایق آید.وسکه هایی از دوران حکومت او یا ایلخانان در بانه بجا مانده است.
5-در دوران صفویه 500سال پیش .مقارن با1250شمسی.حراست ازمرزهای غرب ازخوی تا کرمانشاه برعهده فرمانروایان بانه بود.که به دستور نادرشاه افشار به آنها سلطان میگفتند.
6-ومسترریچ باستان شناس انگلیسی درسال 1820م.190سال پیش براساس سفری که به بانه داشته .ازظلم حاکم وقت بنام نوراللاه سلطان با اخذمالیات فراوان از مردم فقیرنوشته هایی دارد.
7-درسال 1300شمسی براثرمهاجرت یهودیان به اقسام نقاط خاورمیانه دربانه دو اقلیت یهودی با 40خانوار وجود داشتند.که بیشتر به زرگری وبازرگانی مشغول بودند.ومردم بانه ازرفتار آنها به نیکی یاد میکنند.که درسال 1328بااستقلال اسراییل برمیگردند به وطن خود.
8-شهربانه دوبار سوخته باراول پیش ازجنگ جهانی اول وباردوم 1323 توسط محمدرشیدخان داروخانی یا بانه ای به نظری دیگر.که مخالف حکومت رضا شاه بود.ونمیخواست بانه دست دولت بیافتد.البته به احترام شخصیتها وریش سفیدان منطقه منزل بزرگان ومسجد شهر سالم ماندند.وهمچنین درسال 1320نیز دچارقحطی وگرانی وبیماری طاعون شده است.
آب وهوا
بانه تقریبا دارای 130چشمه بزرگ و127کانی کوچک میباشد.
ودمای هوا تا 38درجه زیر صفر می آید.
ازبزرگان وشخصیتهای ادبی بانه
ادبی
1-پروفسور عبدالله سمیعی
1-مامه قادر بهرامی:روستای ترخان آباد.نویسنده ورئیس آموزش وپرورش بانه
2-ابراهیم یونسی.:نویسنده مترجم ومحقق
3-عطا نهایی:رمان نویس ومترجم
4-فرخ نعمت پور:رمان نویس ومترجم
5-دکتر رئوف توکلی:نویسنده ومترجم
6-حاج ملا محمدعزیزی برده رش:نویسنده ومحقق مذهبی
7-رحمت الله علایی:مترجم وفوق لیسانس جامعه شناسی ولیسانس زبان.
طبابت
1-مرحوم حاج محمد رفاعی:پزشک تجربی
2-دکترخالدرحمانی:متخصص قلب
3-دکترسیف اللاه فاتحی:متخصص جراح عمومی
4-دکتررئوف صالحپور:متخصص کلیه
5-دکتر عبدالقادر کهزادی:متخصص قلب وگوارش
6-دکتراحمد عزیزپور
7-شاهرخ گلی:دندانساز تجربی
اساتید
1-نجم الدین جباری:استاد دانشگاه مترجم ونویسنده
2-طاهرسرحدی:استاد دانشگاه مترجم
هنری
1-بهمن قبادی:کارگردان
2-قادر ماله دومی:حه یران بیژ(گونه ای آواز محلی)
ورزشی
1-ابراهیم فولادی:قهرمان مبارزه آزادجهان در یونان
غروبی زیبا
کاک فایق اسراری دوست بزرگوارم.کوه شاخه ره شی قول استیر
تصویر یک مار منطقه بانه در کوه نظر
به روایت افرادمسن یا مار شناس این مار بور رنگ وشاخدار میباشد.
که سمی میباشد.که هنگام پایین آمدن ازکوه نظر به طرف سفید کمره ساعت 8شب در تاریکی آنراجلوپای خود دیدیم.
کوه نظر
این کوه درقله خشک وبی آب میباشد.درضلع شرقی دارای چشمه ای آهکی ودرضلع شمالی دارای چشمه ای خنک وفراوان میباشد.
بارگاه احمد خانی
کوه سبلان
کوه سبلان باارتفاع 4811مترسومین قله ایران پس از دماوندوعلم کوه میباشد.
وسومین کوه آتشفشانی پس از تفتان ودماوند میباشد
یکی از زیباییهای خاص سبلان دریاچه روی دهانه آتشفشان روی قله میباشد.
که به همین خاطر به عروس کوههای ایران شهرت دارد.
ودره شیروان دره .زیباترین دره گمنام ایران در مسیر شابیل سبلان.
کوه علم
شیرسنگی همدان
اين مجسمه سنگي با 5/2 متر طول و يک متر و 15 سانتي متر عرض داراي يك متر و 20 سانتي متر ارتفاعدارد و در شهر همدان [استان همدان] قرار دارد.
کارشناسان ميراث فرهنگي ميگويند، مجسمه شير سنگي شهر همدان قبل از حمله مرداويج به اين شهر دو عدد بوده و در منابع و کتابهاي اسلامي از اين مجسمهها که دو طرف دروازه شهر همدان بود باب الاسد ياد شده است.
در زمان حمله ديلميان يکي از اين شيرهاي سنگي به طور کامل خراب شد و دست و پاي مجسمه ديگر نيز شکسته شد.
مجسمه هاي شيرسنگي همدان به دستور اسکندر به مناسبت يادبود سردار معروفش هنايشيون در دو طرف مقبره او ساخته شده بود.
هم اکنون تنها مجسمه شيرسنگي در يکي از ميدانهاي شهرهمدان به همين نام و تپهاي باستاني که در گذشته گورستان دوره اشکانيان بود قرار دارد.
مقبره ابو علی سینا
ابو علی سینا حکیم، فیلسوف، طبیب و دانشمند بزرگ ایرانی که در جهان غرب به نام(Avicenna) و با لقب "امیر پزشکان" شناخته شده است، در ماه صفر از سال 370 هجری قمری در شهر بخارا به دنیا آمد.
این حکیم بزرگ که بعدها موثرترین چهره در علم و فلسفه جهان اسلامی شد و القابی مانند شیخ الرئیس، حجة الحق و شرف الملک به او دادند، از آغاز کودکی استعداد و شایستگی عجیبی در فرا گرفتن علوم مختلف داشت.
و از آنجا که پدرش عبدالله سخت در تعلیم و تربیت او می کوشید و خانه او محل ملاقات دانشمندان دور و نزدیک بود، ابن سینا تا ده سالگی تمام قرآن و صرف و نحو را آموخت و آنگاه به فرا گرفتن منطق و ریاضیات پرداخت. استاد وی در علم ریاضیات "ابو عبدالله ناتلی" بود.
کوه الوند
رشته کوه الوند ، یکی از ویژگیهای طبیعی و جذاب استان همدان می باشد ، که در جنوب شهر همدانو شمال شهر تویسرکان قرار گرفته است . الوند ، بلندترین قله آن ، با ارتفاع 3574 متر از سطح دریا،حد طبیعی بین این دو شهر می باشد . جهت این کوهستان از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده است و استان همدان را به دو نیمه شمالی و جنوبی تقسیم می کند . این کوهستان ، با دره های عمیق و سرسبز ، چشمه سارها ، چمن زارها ، قله ها و پوشش گیاهی و ... میعادگاه هزاران انسان شیفته طبیعت می باشد .
کوه آربابا2220
کوه مسجدومیرزا3450
کوه دالان پر
کوه کوره ی میانه
کوهستان گوماوان
کوه نه که روز
روستای صدبار
کوه ترخان
مناظرش دلنشینتر مینماید.